هزینه تحصیل در آلمان

آلمان یکی از پرطرفدارترین و بهترین کشورهای جهان برای مهاجرت تحصیلی است. سیستم آموزشی با کیفیت بالا، دانشگاه‌های معتبر و فرصت‌های شغلی فراوان، از جمله دلایل جذابیت این کشور برای تحصیل هستند. با این حال، یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های دانشجویان، هزینه‌های تحصیل و زندگی در آلمان است. در این مقاله از اپلای هوم، به بررسی جامع هزینه‌های تحصیل در آلمان در مقاطع و دانشگاه‌های مختلف می‌پردازیم و به سوالات رایج دانشجویان در این زمینه پاسخ می‌دهیم.

شهریه دانشگاه‌های آلمان در مقاطع مختلف

در آلمان، شهریه‌ها بسته به نوع دانشگاه (دولتی یا خصوصی)، مقطع تحصیلی و حتی ایالت محل تحصیل متفاوت هستند. در بسیاری از دانشگاه‌های دولتی، تحصیل تقریباً رایگان است، به‌ویژه در مقطع کارشناسی. اما دانشگاه‌های خصوصی معمولاً شهریه‌های قابل توجهی دارند. در ادامه صفر تا صد هزینه‌های تحصیل در آلمان در مقاطع مختلف را بررسی خواهیم کرد.

ویزای تحصیلی آلمان تحصیل در آلمان

شهریه دانشگاه‌های دولتی آلمان

گرفتن پذیرش در دانشگاه‌های دولتی، هزینه تحصیل در آلمان را تا حد خوبی کاهش می‌دهند. دقت کنید که برای تحصیل رایگان در دانشگاه‌های دولتی، تسلط به زبان آلمانی در سطح B2 یا بالاتر معمولاً الزامی است.

• هزینه تحصیل در مقطع کارشناسی:
  در بیشتر ایالت‌های آلمان، تحصیل در مقطع کارشناسی برای دانشجویان بین‌المللی رایگان یا بسیار ارزان است. دانشجویان فقط موظف به پرداخت هزینه ترمی یا Semesterbeitrag هستند که بین ۱۵۰ تا ۳۵۰ یورو در هر ترم متغیر است. این مبلغ شامل استفاده از حمل‌ونقل عمومی، خدمات رفاهی، و برخی امکانات دانشجویی می‌شود.
• هزینه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد:
  در مقطع کارشناسی ارشد نیز دانشگاه‌های دولتی آلمان معمولاً هزینه‌ای بابت شهریه دریافت نمی‌کنند، به شرطی که دوره کارشناسی شما در آلمان یا یکی از کشورهای اتحادیه اروپا گذرانده شده باشد. اگر کارشناسی را در کشوری خارج از اتحادیه اروپا گذرانده‌اید، ممکن است برای دوره‌های تحصیلی «غیرمتوالی» (non-consecutive) مبلغی بین ۳۰۰۰ تا ۵۰۰۰ یورو در هر ترم پرداخت کنید. با این حال، ایالت بادن-وورتمبرگ از سال ۲۰۱۷ برای دانشجویان غیراروپایی شهریه‌ای معادل ۱۵۰۰ یورو در هر ترم تعیین کرده است.
• هزینه تحصیل در مقطع دکتری:
  تحصیل در مقطع دکترا در دانشگاه‌های دولتی آلمان به‌طور کلی رایگان است. دانشجویان دکتری اغلب به‌عنوان پژوهشگر یا دستیار تحقیق استخدام می‌شوند و در نتیجه حقوق نیز دریافت می‌کنند. تنها هزینه‌ای که باید پرداخت کنند، هزینه ترمی (Semesterbeitrag) است.

در این مقاله با ۱۰ تا از بهترین دانشگاه‌های آلمان آشنا می‌شوید.

شهریه دانشگاه‌های خصوصی آلمان

دانشگاه‌های خصوصی در آلمان بر خلاف دانشگاه‌های دولتی، شهریه‌های مشخصی دارند که بسته به رشته و دانشگاه، متغیر است. این دانشگاه‌ها اغلب رشته‌های بین‌المللی و برنامه‌های انگلیسی‌زبان ارائه می‌دهند و انتخاب محبوبی برای دانشجویان خارجی هستند.

• هزینه تحصیل در آلمان در مقطع کارشناسی: 
  در مقطع کارشناسی، شهریه دانشگاه‌های خصوصی آلمان معمولاً بین ۵ هزار تا ۱۵ هزار یورو در سال است. رشته‌هایی مانند مدیریت، تجارت بین‌الملل و مهندسی، جزو گران‌ترین رشته‌ها هستند.
• هزینه تحصیل در آلمان در مقطع کارشناسی ارشد: 
  در این مقطع، شهریه‌ها افزایش می‌یابند و به طور میانگین ۷ هزار تا ۲۰ هزار یورو در سال تخمین زده می‌شوند. برخی دانشگاه‌ها، وام‌های دانشجویی یا بورسیه تحصیلی نیز ارائه می‌دهند.
• هزینه تحصیل در آلمان در مقطع دکتری:
  اگرچه دکترا عمدتاً در دانشگاه‌های دولتی تدریس می‌شود، برخی دانشگاه‌های خصوصی نیز این مقطع را ارائه می‌دهند که شهریه آن ممکن است از ۱۰ هزار یورو به بالا در هر سال باشد. با این حال، فرصت‌های بورسیه برای تحصیل رایگان در آلمان نیز برای این مقطع وجود دارد.

شهریه مدارس آلمان

اگر فرزند خود را برای تحصیل در آلمان همراه می‌برید یا قصد تحصیل در مدارس آلمانی دارید، گزینه‌های زیر وجود دارند:

• مدارس دولتی: رایگان هستند و برای ساکنان آلمان ارائه می‌شوند. زبان تدریس در مدارس، آلمانی است.
• مدارس غیرانتفاعی و بین‌المللی: شهریه دارند که ممکن است از ۵ هزار تا ۳۰ هزار یورو در سال متغیر باشد. زبان آموزش مدارس غیرانتفاعی آلمان معمولاً انگلیسی است.

هزینه‌های زندگی دانشجویی در آلمان

اگر قصد مهاجرت تحصیلی به آلمان را دارید، علاوه بر شهریه و هزینه تحصیل باید هزینه‌های زندگی دانشجویی را نیز در نظر بگیرید. میانگین هزینه زندگی دانشجویی در آلمان حدود ۸۵۰ تا ۱۱۰۰ یورو در ماه است که شامل موارد زیر می‌شود:

• اجاره خوابگاه یا آپارتمان اشتراکی: بین ۳۰۰ تا ۵۰۰ یورو
• غذا: بین ۱۵۰ تا ۲۵۰ یورو
• بیمه درمانی: بین ۱۱۰ تا ۱۲۰ یورو
• حمل‌ونقل عمومی: در آلمان معمولاً هزینه جمل‌ونقل عمومی با کارت دانشجویی رایگان است.
• اینترنت و تلفن: بین ۳۰ تا ۵۰ یورو
• هزینه‌های جانبی و تفریح: بین ۱۰۰ تا ۲۰۰ یورو

شهرهایی مانند برلین، هامبورگ و مونیخ گران‌تر هستند، در حالی که شهرهای کوچک‌تر مقرون‌به‌صرفه‌ترند. در ادامه گران‌ترین و ارزان‌ترین شهرهای آلمان برای زندگی دانشجویی را بررسی می‌کنیم.

گران‌ترین شهرهای آلمان برای زندگی

اغلب دانشگاه‌های بسیار خوب در آلمان، در شهرهای بزرگ هستند و این شهرها نیز جزو گران‌ترین جاها برای زندگی در آلمان به‌شمار می‌روند.

مونیخ

مونیخ پایتخت ایالت بایرن و یکی از ثروتمندترین شهرهای آلمان است. قیمت اجاره مسکن در مونیخ بسیار بالاست. همچنین سطح درآمد در این شهر بالاتر است که منجر به افزایش کلی قیمت‌ها می‌شود.

• میانگین هزینه زندگی: حدود ۱۲۰۰ تا ۱۵۰۰ یورو در ماه
• مزایا: دانشگاه‌های معتبری مانند دانشگاه فنی مونیخ، فرصت‌های شغلی زیاد، کیفیت بالای زندگی

فرانکفورت

فرانکفورت، یکی از شهرهای مهم و پرجنب‌وجوش آلمان، به عنوان مرکز مالی و اقتصادی این کشور شناخته می‌شود. این شهر با داشتن آسمان‌خراش‌های مدرن، موزه‌های متنوع و فضاهای سبز زیبا، ترکیبی منحصربه‌فرد از زندگی شهری و فرهنگی را ارائه می‌دهد. فرانکفورت همچنین دارای دانشگاه‌های معتبر و برجسته‌ای است که دانشجویان بین‌المللی بسیاری را به خود جذب می‌کند.

• میانگین هزینه زندگی: حدود ۱۱۰۰ تا ۱۳۰۰ یورو در ماه
• مزایا: دانشگاه‌های متعدد باکیفیت مانند دانشگاه گوته و دانشگاه موسیقی و هنرهای نمایشی فرانکفورت، بازار کار قوی، حمل‌ونقل عالی

هامبورگ

هامبورگ، دومین شهر بزرگ آلمان، با داشتن بندری پررونق، فضاهای سبز وسیع و دانشگاه‌های معتبر، مقصدی جذاب برای دانشجویان بین‌المللی حساب می‌شود. این شهر، ترکیبی منحصربه‌فرد از تاریخ، فرهنگ و زندگی مدرن است.

• میانگین هزینه زندگی: حدود ۱۰۰۰ تا ۱۲۰۰ یورو در ماه
• مزایا: فرهنگ غنی، حمل‌ونقل دریایی، فضای بین‌المللی، بازار کاری فعال در حوزه لجستیک و رسانه، کیفیت بالای زندگی

اشتوتگارت

اشتوتگارت، مرکز ایالت بادن-وورتمبرگ در جنوب غربی آلمان، شهری با ترکیبی جذاب از صنعت، فرهنگ و طبیعت است. این شهر به عنوان مرکز صنعت خودروسازی آلمان شناخته می‌شود و مقر شرکت‌های بزرگی مانند مرسدس بنز و پورشه است. علاوه بر صنعت، اشتوتگارت دارای دانشگاه‌های معتبر و مراکز تحقیقاتی برجسته‌ای است که دانشجویان بین‌المللی بسیاری را به خود جذب می‌کند.

• میانگین هزینه زندگی: حدود ۱۰۰۰ تا ۱۲۰۰ یورو در ماه
• مزایا: فرصت‌های شغلی فراوان در مهندسی، زندگی با کیفیت

ارزان‌ترین شهرهای آلمان برای زندگی

خبر خوب برای دانشجویانی که قصد ادامه تحصیل در آلمان را دارند این است که تمام دانشگاه‌های خوب در شهرهای گران نیستند و همچنان شهرهای ارزانی هستند که بتوان در آن‌ها در بهترین دانشگاه‌ها تحصیل کرد.

لایپزیگ

لایپزیگ، شهری پویا و رو به رشد در شرق آلمان، با تاریخ غنی و فرهنگی پرجنب‌وجوش، مقصدی جذاب برای دانشجویان بین‌المللی است. این شهر، که زمانی مرکز تجارت و نمایشگاه‌های مهم اروپا بود، امروزه به خاطر دانشگاه‌های معتبر، فضاهای سبز وسیع و زندگی شبانه پرانرژی‌اش شناخته می‌شود.

• میانگین هزینه زندگی: حدود ۷۵۰ تا ۹۰۰ یورو در ماه
• مزایا: محیط دانشجویی عالی، قیمت مناسب مسکن، فضای فرهنگی پویا، دانشگاه‌های باکیفیت مانند دانشگاه قدیمی لایپزیگ

درسدن

درسدن، پایتخت ایالت زاکسن در شرق آلمان، شهری با معماری باروک خیره‌کننده، موزه‌های هنری برجسته و دانشگاه‌های معتبر است. مقصدی جذاب برای دانشجویان بین‌المللی است که به دنبال تحصیل در محیطی تاریخی و فرهنگی هستند.

• میانگین هزینه زندگی: حدود ۷۵۰ تا ۹۰۰ یورو در ماه
• مزایا: معماری زیبا، دانشگاه فنی معتبر (TU Dresden)، محیط دانشجویی پویا

کمنیتس

کمنیتس، شهری در ایالت زاکسن و یکی از ارزان‌ترین شهرهای آلمان برای زندگی دانشجویی است. این شهر، که در گذشته به عنوان مرکز صنعت نساجی و ماشین‌سازی آلمان شناخته می‌شد، امروزه با دانشگاه‌های معتبر و مراکز تحقیقاتی پیشرفته، به مکانی مناسب برای تحصیل و پژوهش تبدیل شده است.

• میانگین هزینه زندگی: حدود ۶۵۰ تا ۸۵۰ یورو در ماه
• مزایا: هزینه اجاره بسیار پایین، دانشگاه صنعتی کمنیتس

ارلانگن

ارلانگن، شهری دانشگاهی در ایالت بایرن آلمان، به خاطر دانشگاه معتبر فردریش-آلکساندر ارلانگن-نورنبرگ (FAU) شناخته می‌شود. این شهر، که در نزدیکی نورنبرگ واقع شده است، محیطی آرام و مناسب برای زندگی دانشجویانی که دوست دارند هزینه تحصیل درآلمان را کاهش دهند است.

دانشگاه فردریش-آلکساندر ارلانگن-نورنبرگ، یکی از بزرگ‌ترین و معتبرترین دانشگاه‌های آلمان، با قدمتی طولانی و سابقه‌ای درخشان در آموزش و پژوهش، دانشجویان بین‌المللی بسیاری را به خود جذب می‌کند. این دانشگاه با ارائه طیف گسترده‌ای از رشته‌های تحصیلی در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری، فرصت‌های آموزشی متنوعی را برای دانشجویان فراهم می‌کند.

• میانگین هزینه زندگی: حدود ۷۵۰ تا ۹۰۰ یورو در ماه
• مزایا: با اینکه در بایرن است، ولی نسبت به مونیخ خیلی مقرون‌به‌صرفه‌تر است و دانشگاه فردریش-آلکساندر را دارد که بسیار محبوب است.

کار دانشجویی در آلمان

بسیاری از دانشجویان برای کمتر شدن فشار هزینه تحصیل در آلمان، ترجیح می‌دهند کار دانشجویی داشته باشند. دانشجویان بین‌المللی در آلمان مجاز به ۱۲۰ روز کامل یا ۲۴۰ نیم‌روز در سال برای کار هستند. دستمزد ساعتی معمولاً بین ۱۰ تا ۱۵ یورو است که می‌تواند بخش قابل توجهی از هزینه‌های زندگی را پوشش دهد.
مشاغل محبوب دانشجویی شامل موارد زیر هستند:

• کار در کافه‌ها یا رستوران‌ها
• کار در کتابخانه یا دفاتر دانشگاهی
• کار در فروشگاه‌ها
• پژوهش یاری (HiWi)

درآمد سالانه شما نباید از مقدار معاف مالیاتی (حدود ۱۱۰۶۴ یورو در سال ۲۰۲۵) بیشتر شود تا از پرداخت مالیات معاف بمانید.

سخن پایانی

تحصیل در آلمان، به‌خصوص در دانشگاه‌های دولتی، یکی از مقرون‌به‌صرفه‌ترین گزینه‌های تحصیل در اروپا است. با وجود شهریه‌های پایین یا رایگان، کیفیت آموزش، فرصت‌های کار دانشجویی، و امکان اقامت پس از فارغ‌التحصیلی، این کشور را به گزینه‌ای ایده‌آل برای بسیاری از دانشجویان تبدیل کرده است. اگر زبان آلمانی بلد باشید، شانس بسیار بیشتری برای بهره‌مندی از تحصیل رایگان خواهید داشت. برای آگاهی درباره شرایط تحصیل در آلمان و اخذ پذیرش و ویزای تحصیلی، ابتدا فرم ارزیابی اپلای هوم را کامل کنید تا کارشناسان ما در اسرع وقت برای مشاوره رایگان با شما تماس بگیرند.

سؤالات متداول